Izložba „Srpske palate u Trstu“, Beograd, od 27. juna do 07. jula 2016. godine
27. Jun 2016
U ponedeljak 27. juna 2016. godine u Galeriji nauke i tehnike SANU (Đure Jakšića br. 2) u 18.00 časova otvorena je izložba „Srpske palate u Trstu“. Autor izložbe je istoričarka umetnosti Gordana Gordić.
Izložba „Srpske palate u Trstu“ obuhvata28 panela sa tekstovima istoričarke umetnosti Gordane Gordići fotografijama najlepših i najvrednijih srpskih palata u Trstu. Srpski trgovci i poslovni ljudi, posebno porodice kao što su Kurtovići, Gopčevići, Škuljevići i druge, koje su se od sredine 18. ili prve polovine 19. veka naselile u Trstu, zadužili su ovaj grad velelepnim građevinama.
Začetak razvoja savremenog Trsta pada u doba vladavine Habsburškog cara Karla VI koji početkom 18. veka proglašava Trst za slobodnu luku, i tada počinje doseljavanje pomoraca, trgovaca i zanatlija iz različitih krajeva, među kojima je bio i izvestan broj Srba. Poveljom Marije Terezije Srbima u Trstu je odobreno da podignu svoju crkvu, osnuju crkvenu opštinu i otvore školu. Krajem 18. veka ove ustanove u Trstu postaju jedan od kulturnih centara u kojima se okupljaju istaknuti stvaraoci, među kojima su i Dositej Obradović, Vuk Karadžić, Petar Petrović NJegoš, Lukijan Mušicki, Joakim Vujić, Matija Ban, Josif Rajačić, Mihailo Obrenović i mnogi drugi.
Jovo Kurtović, jedan od osnivača Srpske zajednice, gradi svoju palatu 1788. godine na trgu Ponte Roso, uz Veliki kanal i crkvu Svetog Spiridona. Pravoslavna crkva Svetog Spiridona je bila stecište i uslov opstanka zajednice koja je obeležila istoriju savremenog grada. U blizini Velikog kanala, koji je okosnica novonastajuće Terezijanske četvrti, svoje kuće grade i ostali uspešni trgovci iz zajednice. Tokom prve polovine 19. veka, u Đuzepinskoj četvrti, koja se formirauz rivu, nastanjuju se i porodice Vučetić, Ivanović, Popović, Cvijetović, Bajović, Kovačević, Škuljević i mnoge druge. Palate čiju su izgradnju naručivali imućni Srbi, kao i palate koje su oni kupovali, projektovali su najrenomiraniji arhitekti ondašnjeg Trsta.