14. Jun 2018
U Muzeju Paje Jovanovića, u subotu, 16. juna 2018. godine, u 19.00 časova, biće otvorena izložba „Muni – Umetnička inspiracija slikara Paje Jovanovića“. Autor izložbe je Isidora Savić, kustos Muzeja grada Beograda.
Prisutne na otvaranju pozdraviće Darko Ćirić, zamenik direktora Muzeja grada Beograda, a izložbu će otvoriti dr Igor Borozan, docent na Odeljenju za istoriju umetnosti Filozofskog fakulteta u Beogradu.
U opsežnom likovnom opusu znamenitog slikara Pavla Paje Jovanovića (1859–1957), koji je obilovao istorijskim, orijentalnim, mitološkim, religioznim i portretnim kompozicijama, značajnu celinu čine predstave sa likom umetnikove supruge Hermine (Dauber) Jovanović Muni (1892–1972).
Na više od trideset dela obuhvaćenih izložbom, na kojima figurira Muni, a koji se čuvaju u okviru Legata Paje Jovanovića u Muzeju grada Beograda, Jovanović je svoje obožavanje supruge pretočio u likovni milje, stvarajući od svog modela svojevrstan objekat umetnosti, dostojan divljenja. Predstave Muni, kao otelotvorenja idealne lepote, javljaju se u Jovanovićevim delima u različitim tematskim okvirima, od njenih predstava kao otmene dame iz visokog društva, preko mitoloških i alegorijskih kompozicija, do akta.
Ponikao na izvorima evropske umetnosti poznog 19. veka, Paja Jovanović je, kao renomirani umetnik svetske reputacije, negovao duh idealističkog realizma, koji se temeljio na poukama stečenim tokom školovanja na uglednoj Likovnoj akademiji u Beču. Stvarajući u skladu sa Kantovim poimanjem prirodne i umetničke lepote, Jovanović je težio visoko estetizovanoj i ulepšanoj predstavi stvarnosti. Lepota, koja kao glavna tema provejava Jovanovićevim portretima, vrhunac dostiže u vizualizaciji umetnikovog najdražeg modela, supruge Muni.
Hermina (Dauber) Jovanović, rođena u Budimpešti 1892. godine, upoznala se sa vremešnim slikarem 1905. godine, kada je i postala njegov model. Iako najintimnija osoba u umetnikovom životu, o sebi je ostavila oskudne podatke. Poznato je da se za svog 33 godine starijeg supruga udala u Beču 1917. godine. U skladnom braku, dugom četiri decenije, koji je trajao do smrti Paje Jovanovića 1957. godine, između umetnika i njegove supruge razvio se poseban psihoestetski odnos, koji se može tumačiti kroz vizuru Pigmalionovog efekta. Ovidijeva priča o Pigmalionu, umetniku koji se zaljubio u svoje delo, analogna je Pajinoj apologiji Muni, koja je, sa svojim zanosnim izgledom, bila umetnikov model, muza i inspiracija.
Realizaciju izložbe u organizaciji Muzeja grada Beograda podržao je Sekretarijat za kulturu grada Beograda.
Izložba „Muni – Umetnička inspiracija slikara Paje Jovanovića“ trajaće do 16. septembra 2018. godine.