Miroslavljevo jevanđelje – rukopis iz 1180.

Miroslavljevo jevanđelje, rukopis koji datira iz oko 1180. godine, sa minijaturama izuzetne lepote, predstavnik je grupe iluminiranih rukopisa sa specifičnim stilskim i ikonografskim odlikama koje su rezultat spajanja elemenata Zapada (Italija) i Istoka (Vizantija). Ovaj srpski rukopis sa konceptom dekoracije koji je zajednički kulturnom modelu pravoslavnih Slovena i sa stilom minijatura koji potiče iz srednjoevropskih centara prepisivačke delatnosti, je, zapravo, jedno od najvažnijih svedočanstava umetničkih uticajnih puteva koji su išli od Zapada ka Istoku i obratno.

Prvi je sačuvani srpski ilustrovani rukopis iz 12. veka, pisan ćirilicom, ima status nacionalne relikvije i proglašeno je za nacionalno kulturno dobro od izuzetnog značaja. Miroslavljevo jevanđelje je ujedno i jedna od od najlepših rukopisnih knjiga sveta, čiji je značaj verifikovan na globalnom nivou činjenicom da je od 2005. uvršteno u UNESCO listuPamćenje sveta (Memory of The World), na kojoj je za sada samo 120 dokumenata od izuzetnog i univerzalnog značaja.

Ime je steklo po svom ktitoru, knezu Miroslavu, bratu velikog župana Stefana Nemanje. Pretpostavlja se da je pisano i ukrašeno u crkvi Svetog Petra i Pavla u Bijelom Polju, njegovoj zadužbini. Po svom sastavu jevanđelistar, bogoslužbena knjiga u kojoj su tekstovi raspoređeni prema čitanjima u toku crkvene godine. Tekst Miroslavljevog jevanđelja je pisan perom, u dve kolumne, crnom bojom, a većina naslova, crvenom. Knjiga sadrži 296 minijatura crtanih perom, a zatim, bojenih četkicom, crvenom, zelenom, žutom i belom bojom i ukrašenih zlatom.

Miroslavljevo jevanđelje je ne samo najraskošnija srpska knjiga, nego i prelomno delo u istoriji srpske minijature. Njegov ukras je, kroz čvrstu povezanost sa Zapadom, označio korenit raskid sa staroslovenskim predanjem. Taj čin imao je presudan značaj za dalju sudbinu srpske iluminacije.

Original Miroslavljevog jevanđelja čuva se u Narodnom muzeju u Beogradu, a za njegovu konzervaciju i zaštitu zadužena je Narodna biblioteka Srbije. Postoji i fototipsko izdanje u tiražu od 299 primeraka u elitnim svetskim bibliotekama, a dostupna je i njegova digitalna kopija.


Info

Narodni muzej u Beogradu
www.narodnimuzej.rs

Digitalna kopija Miroslavljevog jevanđelja
http://digital.nb.rs/collection/ru-miroslav

Prijava zatvori

Prijavite se na sajt da biste dobili pristup svim korisničkim servisima.

Registrujte se

Ukoliko još uvek nemate vaš korisnički nalog, registrujte se klikom na dugme Registracija.

Zaboravljena lozinka zatvori

Ako ste kojim slučajem zaboravili vašu lozinku, ne brinite. Upišite email adresu koju ste koristili prilikom registracije ili korisničko ime i poslaćemo vam link za reset lozinke.

Registrujte se

Ukoliko još uvek nemate vaš korisnički nalog, registrujte se klikom na dugme Registracija.

Registracija zatvori

Ukoliko nemate kreiran vaš korisnički nalog, napravite ga već danas da biste dobili pun pristup svim korisničkim servisima na sajtu.

Prijavite se

Već imate kreiran vaš korisnički nalog? Prijavite se odmah!