Lingvist, etnograf, istoričar, reformator srpskog jezika.

Učio je školu u Loznici 1795. i manastiru Tronoši. Posle Prvog srpskog ustanka bio je pisar u Sovjetu (vladi), zatim učitelj i državni činovnik. Godine 1809-10. teško je oboleo, leva noga mu je ostala zgrčena, tako da je do kraja života nosio štulu. Posle propasti ustanka, 1813. odlazi u Beč. Tamo ga filolog Jernej Kopitar, podstiče da sakuplja narodne umotvorine i pesme, i radi na jeziku i pravopisu. Izdao je prvu zbirku narodnih pesama i Pismenicu (gramatiku). Od tada počinje njegov epohalni rad na utemeljivanju nove srpske književnosti, jezika i pravopisa. Godine 1818. izdaje „Rječnik (sa gramatikom)“ u kojem je objavljena i reforma srpskog jezika. Radio na sakupljanju pripovedaka, poslovica, zagonetki, pisao istorijska svedočanstva i drugo. Borio se protiv samovlašća kneza Miloša Obrenovića, kao i protiv jakog fronta protivnika svojih reformatorskih ideja. Uređivao almanah „Danica“ i nastojao da stranu kulturnu javnost upozna sa srpskim narodnim blagom i prošlošću. Univerzitet u Jeni dodelio mu je titulu počasnog doktora, a slična priznanja Vuk je dobio od mnogih evropskih akademija. Zahvaljujući Vuku, srpske narodne pesme postale su poznate i cenjene širom Evrope, a izuzetno su se dopale i Geteu. Objavljene „Pesme“ Branka Radičevića pokazale su da se narodnim jezikom mogu pisati i umetnička dela, a Daničićev „Rat za srpski jezik i pravopis“ dokazao je, snagom naučnih argumenata, opravdanost Vukovih jezičkih postavki. Njegovo delo imalo je ogroman uticaj i na ostale jugoslovenske narode, pa su se tako, na tzv. Književnom dogovoru u Beču 1850. godine, predstavnici srpskog i hrvatskog kulturnog života sporazumeli o uvođenju jedinstvenog književnog jezika kod oba naroda. Godine 1897. Vukovi posmrtni ostaci preneseni su iz Beča u Beograd i sahranjeni u porti Saborne crkve.